Toestemming patiënt moet blijven bij gegevensuitwisseling in sociaal domein

Gemeenten vragen artsen regelmatig om medische informatie. Bijvoorbeeld bij de integrale hulp aan inwoners met meervoudige problemen, waar diverse partijen, ook van buiten de zorg, bij betrokken zijn. In het concept wetsvoorstel Aanpak meervoudige problematiek sociaal domein wordt onder andere voorgesteld om artsen te verplichten deze informatie over patiënten af te geven zonder dat de patiënt hiermee heeft ingestemd. De KNMG is tegen deze verplichting en pleit ervoor de toestemming van patiënten leidend te laten blijven voor de verstrekking van medische gegevens.

Eén van de beoogde doelen van het wetsvoorstel dat nu ter internetconsultatie voorligt, is het verminderen van de handelingsverlegenheid bij organisaties en professionals om informatie te delen. De KNMG snapt dat terughoudendheid van artsen belemmerend werkt bij een integrale aanpak van meervoudige problematiek. Maar die terughoudendheid van artsen heeft een gegronde medisch- ethische reden. Het verstrekken van gegevens zonder toestemming van patiënten heeft een schadelijk effect op de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt en daarmee (vaak) ook op de gezondheid van de patiënt. Veel patiënten met meervoudige problemen zijn onder behandeling van een psycholoog of psychiater. Het gaat hier om zeer gevoelige medische informatie. Het is voor psychiatrische patiënten extra beangstigend dat anderen deze informatie over hen krijgen toegespeeld. Bekend is dat zij dan zorg gaan mijden. Zij raken tussen wal en schip en kunnen een gevaar gaan vormen voor anderen of zichzelf.

De KNMG begrijpt dat het ministerie van VWS met een verplichting tot informatieverstrekking de terughoudendheid van artsen probeert op te lossen, maar tegelijkertijd schaadt dit extra kwetsbare mensen die een vertrouwelijke behandeling verdienen in een veilige omgeving. Toestemming vragen van de patiënt blijft dan de beste manier. Bovendien moet niet vergeten worden dat medische informatie in veel gevallen geen sleutel is om tot een integrale aanpak en gefundeerde besluiten te komen.